Poczuć, żeby zrozumieć – tak mogłoby brzmieć hasło przewodnie zajęć przeprowadzonych w Zespole Szkół Specjalnych nr 1 w Radomiu w ramach akcji „Cyfrowa Wyprawka w każdej szkole i bibliotece”. Uczniowie biorący udział w zajęciach mogli poczuć na własnej skórze, jak czuje się osoba, o której piszemy w Internecie bez jej wiedzy. Dzięki temu sami mogli wypracować szereg zasad, którymi powinni się kierować, korzystając z sieci.
Działania edukacyjne w ramach „Cyfrowej Wyprawki w każdej szkole i bibliotece” rozpoczęłyśmy od międzyszkolnego konkursu plastycznego związanego z bezpiecznym Internetem. Przygotowując prace konkursowe, uczniowie zilustrowali zasady bezpiecznego korzystania z Internetu lub występujące w nim zagrożenia. W efekcie zyskali większą świadomość odpowiedzialnej pracy z zasobami sieci. Liczba otrzymanych prac, a także ciekawe podejście do tematu bardzo nas zaskoczyło. Dzieci wykazały się dużą intuicją, jeśli chodzi o zachowanie pewnego marginesu nieufności wobec obcych.
Kolejnym punktem naszych działań były zajęcia warsztatowe. Na początek uczestnicy mieli podać adresy stron, na które najczęściej zaglądają. Uzyskawszy odpowiedzi na zadane pytanie, włączyłyśmy uczniom przykładową stronę, by pokazać, ile jest na niej niechcianych reklam, zachęty do kupna czegoś, czego tak naprawdę nie potrzebujemy.
Następnie zaproponowałyśmy udział w zabawie. Każdemu uczestnikowi wychodzącemu na korytarz została przyklejona na plecach karteczka. Ponieważ nasi podopieczni to uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, z olbrzymimi problemami w czytaniu i pisaniu, opracowałyśmy dla nich hasła oparte na piktogramach.
Spacerując korytarzem, uczniowie oglądali komentarze na placach innych, nie wiedząc, co sami mają napisane. Po powrocie do klasy opowiadali, jak się czuli ze świadomością, że wszyscy oprócz nich wiedzieli, co jest napisane na karteczkach. Zgodnie z założeniem uczniowie odnaleźli łącznik pomiędzy zabawą w realu a wirtualną rzeczywistością w postaci informacji umieszczanych w sieci bez wiedzy osoby zainteresowanej.
Kolejnym punktem zajęć warsztatowych była praca w grupach. Każda grupa otrzymała materiały (na podstawie otrzymanych materiałów „Wychowanie do życia w cyfrowym świecie”) i z pomocą nauczyciela miała udzielić odpowiedzi na postawione pytania. Po zakończeniu zadania nastąpiło podsumowanie wniosków na forum ogólnym, by każdy mógł zweryfikować swoje odczucia i przemyślenia. Zaskoczyło nas to, że uczniowie doszli do wniosku, iż to, co dla dorosłej osoby jest fajne, np. chwalenie się na portalach społecznościowych swoim dzieckiem korzystającym po raz pierwszy z nocniczka, nie będzie równie fajne dla tego dziecka, jeśli ktoś zajrzy na jego FB po kilku latach. Uczniowie zrozumieli w końcu, że robienie komuś zdjęć i umieszczanie ich na swoim profilu nie musi być dobrze odbierane przez osoby widoczne na zdjęciach.
Zbliżając się ku końcowi zajęć, poprosiłyśmy uczniów o przypomnienie głównych zasad, jakimi powinniśmy się kierować, surfując po sieci. Zasady, których uczniowie nie pamiętali, przypomniałyśmy przy pomocy prezentacji multimedialnej.
Na koniec: test sprawdzający z pytań (na podstawie otrzymanych materiałów „Wychowanie do życia w cyfrowym świecie”). I ogromne skupienie grupy, ponieważ była to walka o dziesiątkę, czyli podwójną piątkę z informatyki.
Ewa Szafranowicz-Stefanowska i Elżbieta Paliczuk, Zespół Szkół Specjalnych nr 1 w Radomiu
Działania zostały wyróżnione w konkursie „Cyfrowa Wyprawka w każdej szkole i bibliotece”.