Rozmowa o zagrożeniach dla prywatności na kanwie wymyślonej postaci to dobry sposób na to, żeby odwołać się do prawdziwych doświadczeń uczniów bez ich nadmiernego odsłaniania. Propozycję 45-minutowej lekcji wychowawczej w klasach 4-8 szkoły podstawowej opracowała Katarzyna Grabias-Banaszewska z Zespołu Edukacyjnego nr 8 w Zielonej Górze, absolwentka Akademii Cyfrowej Wyprawki 2019.
Cele lekcji:
- Zwrócenie uwagi uczniów na zagadnienia związane z prywatnością.
- Wywołanie refleksji na temat bezpieczeństwa w sieci.
Przebieg lekcji:
- Nauczyciel „przedstawia” uczniom Zośkę (rysunkową postać). Rysuje ją na tablicy, sugerując się uwagami uczniów na temat tego jak może wyglądać Zośka.
- Nauczyciel zadaje pytanie CZYM JEST PRYWATNOŚĆ? (dyskusja).
- Nauczyciel zadaje pytania pomocnicze:
- Jakie są rodzaje prywatności?
- Czy istnieje granica prywatności?
- Jak się czujecie gdy ktoś przekracza granice?
- Czy zdarza się wam przekraczać granice innych osób?
- Czym jest przestrzeń osobista?
- Jak duża jest twoja przestrzeń osobista?
- W trakcie dyskusji nauczyciel notuje wnioski w formie rysunkowej, wykorzystując figurę Zośki. Wprowadza i krótko omawia terminy:
- przestrzeń osobista
- przestrzeń prywatna
- przestrzeń społeczna
- przestrzeń publiczna.
- Nauczyciel zadaje kolejne pytania:
- Czy Zośka może czuć się bezpieczna?
- Kogo Zośka może wpuścić do poszczególnych przestrzeni?
- Kto wyznacza te granice? (wnioski notowane są na rysunku)
- Nauczyciel zadaje pytania:
- Czy Zośka ma wpływ na to kto przekracza wyznaczone przez nią granice?
- Czy takie same zasady działają w Internecie?
- Co Zośka powinna zrobić aby korzystając z mediów społecznościowych czuć się bezpiecznie?
- Nauczyciel prezentuje film: „Uważaj, co udostępniasz. Social media stalker”
(Źródło: YouTube) - Po projekcji nauczyciel zadaje pytania:
- Czy bohaterki filmu miały takie same strefy prywatności jak Zośka?
- Które ze stref zostały przekroczone?
- Czy one dały na to zgodę?
- Jak czuły się te osoby?
- Czy coś im zagrażało?
- Czy miały wpływa na taki stan rzeczy?
- Czy mogły tego uniknąć?
Wnioski (cytaty z wypowiedzi uczniów):
- W Internecie obowiązują takie same zasady prywatności jak w codziennym życiu.
- Jeśli ktoś przekracza nasze granice w sieci jest nam równie (a czasami nawet bardziej) przykro niż gdyby działo się w to w „realu”.
- Sami ustanawiamy swoje granice?
- Należy zabezpieczać swoje dane?
- Trzeba mieć bezpieczne konto.
- Musimy zastanawiać się co publikujemy.
- Ktoś nas może okraść, albo porwać gdy tyle o nas wie.
Uwagi:
Lekcja wywołuje dużo emocji, dlatego kolejne zajęcia powinny dotyczyć tego, z jakich aplikacji i narzędzi uczniowie korzystają. Lekcję warto przeprowadzić z użyciem telefonów – w jej trakcie zgodnie z instrukcją nauczyciela uczniowie zabezpieczą swoje konta (ustawienia prywatności). W tym celu warto założyć konto dla Zośki i z jej pozycji prezentować na tablicy multimedialnej właściwe ustawienia. Jeśli uczniowie korzystają z portali społecznościowych, Zośka może też przeglądać profile uczniów i sprawdzać, jakie informacje o nich widoczne są dla osób spoza grona znajomych.
